Plombowanie zębów

Plombowanie zęba to zabieg dość rutynowy, z którym styczność miał już chyba każdy, kto poszedł do dentysty z próchnicą lub bólem zęba. Sam zabieg polega na wypełnieniu ubytku spowodowanego próchnicą, rzadziej urazem mechanicznym. Innymi słowy, jest to po prostu profesjonalne zatykanie dziur w zębach. W tym artykule, postaramy się objaśnić Wam, czym dokładnie jest zabieg plombowania, jak przebiega i czy trzeba się go bać.

Czym jest plombowanie zęba?

Plombowanie zęba to nic innego jak zabieg polegający na leczeniu ubytków twardych tkanek zęba. Cieszy się dużą popularnością. Na tyle często się go wykonuje, że trudno jest znaleźć osobę, która nigdy nie miała plombowanych zębów. Należy koniecznie zrobić wypełnienie ubytku, gdyż dzięki temu będziemy mogli prawidłowo gryźć i przeżuwać.

Czym jest ubytek zęba?

Popularnie nazywa się go dziurą w zębie, bo tym w istocie może być. Zanim jednak pojawi się dziura w zębie zazwyczaj pojawia się inny podobny brak w jego strukturze. Na początku jest on malutki, trudno wyczuwalny. Jeśli jednak nic z nim nie robimy, zaczyna się pogłębiać, rozrastając się. Właśnie dlatego tak ważnym jest stawianie się co pół roku na wizytach kontrolnych u lekarza dentysty. Dzięki temu odpowiednio wcześnie jesteśmy w stanie wykryć, że z naszym uzębieniem dzieje się coś niedobrego, nie doprowadzając do sytuacji, w której jedyną opcją, by uratować ząb będzie wykonanie leczenia kanałowego.

Jak dochodzi do powstania ubytku?

Główną przyczyną powstania ubytku jest próchnica będąca wynikiem nieprawidłowej higieny jamy ustnej. Próchnica jest chorobom bakteryjną. Można się nią zarazić poprzez trzymanie w ustach czegoś, co wcześniej miała w ustach osoba, która ma próchnicę. Jest to szczególnie widoczne u dzieci, które biorą wiele przedmiotów do ust i zarażają się wzajemnie. Niestety zęby mleczne znacznie szybciej się psują, co sprawia, że najmłodsi muszą pojawiać się na wizytach kontrolnych częściej niż raz na pół roku.

Przeprowadzenie odpowiednio wcześnie interwencji w razie jeśli nastąpiła taka potrzeba, pomoże uniknąć bólu. Mimo, że tyle się mówi o próchnicy, wielu ludzi wciąż nie przestrzega zaleceń. By zachować zdrowie jamy ustnej, w tym zębów, należy koniecznie co najmniej dwa razy dziennie szczotkować zęby z użyciem odpowiednio dobranej pasty (najlepiej takiej zawierającej fluor i niewielki współczynnik ścieralności RDA), używać nici dentystycznej oraz skrobaczki do języka. Nitkowanie zębów jest bardzo ważne ze względu na to, że pozwala pozbyć się osadów z trudnodostępnych przestrzeni międzyzębowych. W miejscu styku zębów często tworzą się ubytki właśnie dlatego, że zęby nie są nitkowane. Zalegające resztki pokarmowe i osad tworzą doskonałe środowisko do rozwoju bakterii. Warto wspomnieć też o tym, że zęby w takich miejscach bywają ciemniejsze, co zaburza ich estetykę. Może jednak zdarzyć się tak, że powodem wystąpienia próchnicy zębów jest zła dieta. Najczęściej spotykane błędy żywieniowe skupiają się na tym, że osoba spożywa zbyt dużo pokarmów i napojów, które zawierają cukry.

Bakterie występujące w jamie ustnej rozkładają je, co sprawia, że wytwarzają się kwasy organiczne, mające zgubny wpływ na zęby. Obniżają one pH w jamie ustnej, co powoduje demineralizację szkliwa (rozpuszczanie i wypłukiwanie jonów wapnia). Szkliwo w wyniku działalności kwasów staje się porowate. Wtedy też możemy zobaczyć pierwsza oznakę próchnicy – białą, matową plamę. Może ona ciemnieć od barwników, które pochodzą z jedzenia.

Warto mieć świadomość, że kiedy odpowiednio wcześnie zauważymy tę pierwszą oznakę, proces można zatrzymać bez konieczności borowania zębów. Należy wtedy koniecznie odwiedzić dentystę. Jeśli jednak przeoczymy ten moment, kwasy w dalszym ciągu będą miały zgubny wpływ na szkliwo. Do jego wnętrza zacznie wnikać coraz więcej bakterii, które zaczną niszczyć zębinę. Proces ten postępuje bardzo szybko. Właśnie w ten sposób najczęściej dochodzi do powstania ubytku. Kiedy spożywamy coś słodkiego, warto umyć potem zęby. Jednak nie należy robić tego od razu, a po upływie około 20 minut od konsumpcji. Dzięki temu nie będziemy rozprowadzać po powierzchni zębów niszczących je kwasów. Najrzadszą przyczyną powstawanie ubytków są urazy. Czasem zdarza się, że zęby szczerbią się lub łamią. Trzeba wtedy szybko interweniować.

Na czym polega plombowanie?

Na sam początek, dentysta powinien zabezpieczyć swoje pole do pracy tak, aby nikt nie odczuł zbytniego dyskomfortu. Naprawiany ząb jest oddzielany od reszty wacikami i gazikami, zaś w usta pacjenta wkłada się tzw. ślinociąg, który odsysa wodę i ślinę, mogące zalewać leczony obszar. Jest to bardzo ważne, gdyż tylko w tak przygotowanym środowisku można zacząć bezpieczne i skuteczne leczenie.

Następnie przechodzimy do sedna sprawy, czyli borowania zęba. Jest to najmniej przyjemny etap zabiegu, zwłaszcza wtedy, gdy pacjent ma bardzo dużą próchnicę. Charakterystyczny dźwięk jaki wydaje wiertło w połączeniu z unoszącymi się opiłkami przywodzą niektórym na myśl sceny z horrorów. Musimy jednak mieć świadomość, że krok ten jest bardzo istotny dla całego leczenia, ponieważ usuwamy w ten sposób zakażone części szkliwa. Borowanie niewielkiej próchnicy jest bezbolesne, lecz większe zmiany próchnicowe wymagają podania znieczulenia. Stomatolog najczęściej decyduje się na podanie znieczulenia miejscowego, które ma zapobiec wystąpieniu dyskomfortu czy bólu u pacjenta.

Kiedy wszystkie zanieczyszczone elementy zęba zostały już usunięte za pomocą wiertła, przychodzi kolej na jego odbudowę. W końcu utracona część szkliwa nie odrasta, więc dentysta musi dokładnie wybrać materiał, który od tej pory będzie nam zastępować utracony element zęba.

Najczęściej wykorzystuje się ciemny amalgamat, który nie wygląda estetycznie, lecz jest jedynym typem plomby, refundowanym przez NFZ. Jeśli nie szkoda nam jednak dodatkowych 100-160 złotych, zawsze możemy wypełnić ząb prywatnie za pomocą materiału światłoutwardzalnego, który nie odstaje wizualnie od reszty szkliwa. Takie rozwiązanie jest bardzo estetyczne, co sprawia, ze wielu ludzi woli jednak zapłacić trochę więcej, by móc czuć się dobrze w swojej własnej skórze.

Po umieszczeniu plomby, dentysta musi jeszcze sprawdzić nasz zgryz – czasem bywa bowiem tak, że zamontowane wypełnienie jest trochę za wysokie i sprawia, że nie możemy w pełni „domknąć” szczęki. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, problem jest naprawiany na miejscu, poprzez szybkie zeszlifowanie nadmiaru plomby. Ważne, żebyśmy czuli się dobrze ze zrobionym wypełnieniem. Nie powinno nam ono w żaden sposób przeszkadzać.

Jakich materiałów używa się do wykonania wypełnień?

Jak wspominaliśmy, do niedawna najczęściej używany był amalgamat, czyli mieszanina rtęci oraz innych metali takich jak cyna lub kardamon. Ze względu na ich nieestetyczny wygląd, zaczęto poszukiwać lepszych materiałów, które nie odznaczałyby się tak bardzo na zębach. Możemy spotać się z plombami z:

• żywicy kompozytowej – utwardza się ją pod wpływem światła; z racji, że jej kolor do złudzenia przypomina naturalny kolor zębów, nie odznacza się nie nich zupełnie; niestety nie jest ona szczególnie trwała i w łatwy sposób ulega odbarwieniom
• cementów jonomerowych – ich zaletą jest to, że łatwo wiążą się z zębem; wadą – to, ze można je stosować tylko u osób, które mają idealnie białe żeby
• złota – każdy spotkał się z wujkiem lub ciotką, która miała choć jeden złoty ząb; nie wygląda to może najlepiej, ale złota plomba jest niezwykle trwała; możemy nosić ją nawet przez 20 lat.

Istnieje także możliwość wykonania wypełnienia metodą inlay lub onlay. To wypełnienia robione na zamówienie.

Czy plombowanie boli?

Jak wspomnieliśmy powyżej, jedyną problematyczną dla pacjenta częścią leczenia jest borowanie, zwłaszcza w przypadku dużych zmian próchnicowych. Po zaaplikowaniu znieczulenia, zabieg przebiega bez większego bólu. Jeśli pacjent naprawdę bardzo się boi, znieczulenie może też zostać podane na jego życzenie, także przy mniejszych ubytkach.

Leczenie kanałów

Często zdarza się jednak tak, że pacjent przychodzi do nas z bardzo dużym ubytkiem, czasem nawet jedną pozostałą ścianką zęba lub samym jego korzeniem. Jeśli rokowanie jest jednak w miarę pozytywne, w dalszym ciągu możemy uratować taki ząb, co byłoby niemożliwe jeszcze kilka lat temu. Po wykonaniu leczenia kanałowego, należy wypełnić ubytek koroną, która pozwala na odbudowę zęba zbyt zniszczonego, aby możliwa była jego naprawa za pomocą zwykłych plomb. Nie zapominajmy jednak, że jest to bardzo kosztowny zabieg, dlatego też najlepiej jest po prostu udać się do dentysty, gdy tylko zaczniemy podejrzewać u siebie próchnicę.