Płytka bakteryjna – garść najważniejszych informacji
Płytka bakteryjna dostaje się do jamy ustnej wraz z każdym spożywanym posiłkiem. Zazwyczaj przybiera żółtawy bądź brązowy odcień i gromadzi się na powierzchni zębów, w szczelinach międzyzębowych oraz na brzegach dziąseł. Znajdującą się w początkowej fazie płytkę bakteryjną nie jest trudno usunąć – wystarczy do tego sumienne wyszczotkowanie zębów i użycie nici stomatologicznej. Gorzej, jeśli pozostawisz ten szkodliwy nalot sam sobie. Wówczas płytka bakteryjna przeistoczy się w kamień nazębny, który może skutkować próchnicą. Oto kilka najważniejszych informacji na temat płytki bakteryjnej i sposobów jej usuwania.
Budowa płytki bakteryjnej
W początkowej fazie na płytkę bakteryjną składają się w zdecydowanej większości glikoproteiny oraz inne substancje zawarte w ślinie. Z biegiem czasu, gdy płytka nie jest usuwana, do glikoprotein zaczynają dołączać bakterie próchnicotwórcze, które przesyłamy do jamy ustnej za sprawą spożywanych posiłków. Finalnie bakterie te stanowią od 60 do 80% zawartości płytki. Reszta jej struktury to polisacharydy powstałe z metabolizmu bakterii, leukocytów, wapnia, fosforu i złuszczonych komórek nabłonka.
Poszczególne warstwy bakterii są ułożone w płytce bakteryjnej w sposób zorganizowany. Każda z nich pełni określoną rolę i osadza się na płytce we właściwej dla siebie kolejności. Fundament płytki stanowi tak zwana błonka nabyta, która powstaje w jamie ustnej zaraz po wyszczotkowaniu zębów. Co ciekawe, jej powłoka z jednej strony chroni powierzchnię zębów przed działaniem bakterii, zaś z drugiej umożliwia drobnoustrojom przyczepianie się do płytki.
Wpływ płytki bakteryjnej na powstawanie próchnicy
Bakterie, które w większości stanowią płytkę nazębną, to Streptoccocco mutans. Składające się na nie kwasy i cukry z biegiem czasu obniżają pH jamy ustnej. Przy okazji też demineralizują szkliwo, osłabiając je i czyniąc podatnym na powstawanie wgłębień. W ten sposób nieusunięta płytka nazębna znacznie zwiększa ryzyko próchnicy. Płytka bakteryjna zlokalizowana w okolicach przydziąsłowych prowadzi z kolei do stanów zapalnych dziąseł.
Sposoby usuwania płytki bakteryjnej
Aby uniknąć próchnicy, stanów zapalnych dziąseł i innych przykrych konsekwencji zdrowotnych, należy regularnie usuwać płytkę bakteryjną z jamy ustnej, a także starać się ograniczać jej wykształcanie. W tym celu zaleca się:
- Sumiennie przestrzegać zasad higieny jamy ustnej – zęby należy myć przynajmniej dwa razy dziennie przez dwie minuty (najlepiej robić to po każdym posiłku, nawet przekąsce), a do tego stosować płyny do płukania ust oraz nici dentystyczne, które pomogą usunąć naloty z miejsc trudno dostępnych.
- Ograniczyć spożywanie produktów bogatych w cukry – pożywienie, które sprzyja powstawaniu płytki bakteryjnej, to zwłaszcza lepkie słodycze (przyklejają się do powierzchni zębów i niszczą szkliwo). Warto także jak najrzadziej sięgać po kolorowe, gazowane napoje (coca-colę, przetworzone soki, itp.).
- Regularnie odwiedzać stomatologa – na wizyty kontrolne do stomatologa należy się zgłaszać dwa razy do roku. W ich trakcie specjalista przeprowadza profesjonalną higienizację jamy ustnej, która pozwala niezwykle precyzyjnie oczyścić uzębienie ze wszelkich szkodliwych nalotów.
Lokalizowanie płytki bakteryjnej
Miejsca bytowania płytki bakteryjnej bywają trudne do dostrzeżenia. Z tego względu powstały specjalne tabletki wybarwiające. To produkty charakteryzujące się dużą skutecznością i prostym sposobem użycia, tworzone na bazie nietoksycznych, roślinnych barwników. Aby zlokalizować płytkę nazębną, wystarczy rozgryźć tabletkę i pozwolić rozpuścić się jej zawartości w ślinie. Uwolniony w ten sposób preparat rozprowadza się po zębach językiem, po czym przepłukuje jamę ustną wodą. W efekcie obszary, w których bytuje płytka bakteryjna zabarwiają się na czerwono, niebiesko czy różowo – w zależności od producenta tabletek.
Tabletki do wybarwiania płytki bakteryjnej doskonale sprawdzają się zwłaszcza w przypadku dzieci. Ale nie tylko. Dzięki nim, każdy jest w stanie z łatwością zwiększyć jakość swojego czyszczenia zębów. Istotny atut tabletek do wybarwiania płytki nazębnej to także niewielka cena – można je nabyć za jedynie kilka złotych.
