Kiedy zęby mleczne wypadają, by ich miejsce zajęły zęby stałe, dziecko może odczuwać dyskomfort czy nawet ból. Co jednak, gdy utrzymuje się on przez dłuższy czas? Możliwe, że u naszej pociechy pojawił się zębiak – łagodna odmiana nowotworu.
Powstawanie zębiaka
Jak napisaliśmy wyżej, zębiak jest łagodną odmianą nowotworu. Powstaje on u dzieci w wieku 10-14 lat lub u osób młodych. Charakterystycznym dla niego zjawiskiem jest to, że rośnie szybciej niż podczas wyrzynania się zębów stałych lub tzw. „zębów mądrości”. Większość osób twierdzi, że jego wystąpienie jest warunkowane genetycznie. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że może go powodować również uraz bądź zakażenie. Zębiak zazwyczaj powstaje w kości szczęki lub żuchwy, lecz czasem potrafi zadomowić się także w dziąsłach.
Oprócz genetyki, za powstawanie zębiaków obwinia się urazy oraz zakażenia. Sprawiają one bowiem, ze zaburzony zostaje rozwój zęba, co może skutkować właśnie wystąpieniem takich guzów. A ponieważ zawierają one geny mające wpływ na regulację rozwoju naszego uzębienia, wskaźnik genetyczny odgrywa tu największą rolę.
Ten rodzaj guza nie jest zauważalny. Sprawia to, że trudnej jest go zdiagnozować. Wykryty bywa zazwyczaj wtedy, gdy zrobi się zdjęcie rentgenowskie. Ondontoma (inna nazwa tego łagodnego guza) jest niezwykle rzadkim nowotworem, co również przyczynia się do początkowej nieuchwytności tego schorzenia. Usunięcie tego guza jest bardzo ważne, ponieważ nie tylko powoduje on ból, ale także, w 50% przypadków, blokuje drogę ku wyrżnięciu się zębom stałym.
Pamiętajmy przy tym, aby chronić nasze dziecko przed infekcjami i urazami oraz próchnicą – o ile przed genetyczną wadą go nie uchronimy, tak prawidłowa higiena jamy ustnej podczas fazy zębów mlecznych z pewnością zaoszczędzi nam kosztownego, skomplikowanego leczenia, które nie zawsze daje też pożądane rezultaty.
Skutki powstania zębiaka
Dzięki szybkiej reakcji, co wiąże się z wycięciem guza, można uniknąć następujących skutków, które może on powodować:
- zniekształcenie wyrostka zębodołowego
- pozostaniem zębów mlecznych w jamie ustnej
- silne bóle, zwłaszcza wtedy, gdy guz wywołuje nacisk na nerw trójdzielny
- zatrzymanie zęba stałego – zostaje zahamowany wzrost nowego zęba, gdyż zębiak naciska na jego zawiązki, co powoduje, że ten zostaje zablokowany; najczęściej dotyczy to kłów i siekaczy
- rozchwianie bądź przesunięcie się sąsiadujących zębów
Rodzaje ondotomii
Zębiak występuje w kilku odmianach:
- Zębiak mieszany, który tworzy się tak jak zwykły ząb tyle, że tkanki, które go tworzą (szkliwo, zębina, miazga) są wymieszane. Na ogół występuje pojedynczo, u osób w 15 roku życia.
- Włókniakozębiak szkliwiejący – jest rodzajem nowotworu pojawiającym się głównie w tylnej części szczęki. Nieusuwany zaczyna rosnąć, doprowadzając w końcu do zauważalnych uszkodzeń kości żuchwy.
- Zębiak złożony – buduje go torebka otaczająca guz, z mnóstwem miniaturowych części zniekształconych zębów. Na ogół pojawiają się u dzieci, w przednim odcinku szczęki. Uniemożliwiają prawidłowe wyżynanie się zębów w ich okolicy.
Jak przebiega leczenie zębiaka?
Należy udać się na zabieg chirurgiczny. Jest on związany z tym, że cały guz zostanie usunięty razem z torebką. Dzięki temu nowotwór nie powinien mieć nawrotów. Wycięta część zostaje wysłana do badań histopatologicznych, by ocenić z czym dokładnie mamy do czynienia. Zabieg zostaje wykonany w znieczuleniu miejscowym, zaś jego prawidłowe wykonanie pozwoli zębom stałym na prawidłowe wyrżnięcie się. Jeśli guz zdążył już przesunąć ząb stały, konieczne jest zastosowanie specjalnego wyciągu, które wspomoże ząb w prawidłowym wyrośnięciu. W międzyczasie dentysta rozpocznie też leczenie ortodontyczne. Rzadziej stosuje się protezy bodźcowe, które również mają na celu wspomóc proces wyrzynania się zęba. Leczenie z ich użyciem trwa dłużej, do tego efekt ykońcowe nie zawsze zdają egzamin.
A jeśli doszło już do znacznego uszkodzenia kości? Tu konieczne będzie wypełnienie ubytku w celu jej odbudowy i zamontowanie implantu zęba. Wyrżnięcie się zęba stałego w takich przypadkach nie jest już możliwe, ponieważ został on zniszczony wraz z fragmentem kości.
