Podniebienie gotyckie to rzadka, ale mogąca stwarzać w codziennym życiu wiele kłopotów przypadłość. Najczęściej towarzyszą jej trudności z przyjmowaniem pokarmów, ale czasem wiązać się z nią mogą również wady wymowy i zgryzu. Podniebienie gotyckie jest chorobą wrodzoną, której leczenie opiera się głównie na wykonywaniu pewnego rodzaju ćwiczeń jamy ustnej, dzięki którym usprawnione zostaną ruchy języka, a także wzmocnione mięśnie żuchwy i warg.
Jak pokazują badania, problemy z podniebieniem gotyckim szczególnie często dotyczą wcześniaków (domniemuje się, że to ze sprawą nieosiągnięcia odpowiednio długiego czasu, by podniebienie zdołało się właściwie ukształtować) oraz osób cierpiących na różne zaburzenia neurologiczne. Ale nie tylko. Kłopot podniebienia gotyckiego często dotyczy także pacjentów z zespołem Downa lub zespołem Marfana. Specjaliści twierdzą również, że jednym ze źródeł choroby może być niedrożność nosa oraz długotrwałe oddychanie ustami.
Jak wygląda podniebienie gotyckie?
Podniebienie gotyckie swą nazwę zawdzięcza specjalnemu ukształtowaniu podniebienia, które charakteryzuje ten stan chorobowy. Jest ono twarde, wysokie i wąskie, co może nam przywodzić na myśl właśnie budowle skonstruowane w stylu gotyckim. Osoby zmagające się z podniebieniem gotyckim zazwyczaj mają problem z dotknięciem czubkiem języka górnego ograniczenia jamy ustnej, co dla lekarza stanowi zazwyczaj jeden z głównych elementów diagnostycznych.
Położenie podniebienia wewnątrz jamy ustnej sprawia, że diagnostyka wszelkich związanych z nim chorób jest bardzo utrudniona; kłopot podniebienia gotyckiego pozostaje więc często nierozpoznany. Poza różnicami dotyczącymi wyglądu zewnętrznego podniebienia, może on się jednak objawiać również zmianami w jego funkcjonowaniu, takimi jak:
- kłopoty z połykaniem występujące u dziecka, spowodowane niewłaściwym ułożeniem języka (język zamiast się unosić, przez cały czas pozostaje w poziomie);
- złe utorowanie oddechu, prowadzące do oddychania przez jamę ustną a nie jamę nosową (uwidacznia się to chociażby ciągle rozchylonymi wargami w ciągu dnia i spaniem z otwartymi ustami);
- problemy z gryzieniem, żuciem, oraz połykaniem poszczególnych pokarmów;
- wady zgryzu (zwłaszcza te krzyżowe oraz doprzednie);
- wady wymowy (niewłaściwe wymawianie głosek „r” czy „l”,, seplenienie),
- problemy z przyjmowaniem płynnych pokarmów przez niemowlę (matki mają kłopot z dociśnięciem piersi do podniebienia dziecka, często malucha trzeba wyposażyć w specjalnie dopasowany smoczek).
Leczenie podniebienia gotyckiego
W przypadku dostrzeżenia u swojego dziecka objawów podniebienia gotyckiego, niezwykle pomocna może okazać się wizyta u ortodonty, laryngologa i ortopedy. Czym wcześniej rozpoczniemy leczenie, tym jego efekty będą bardziej zadowalające, więc warto jak najszybciej zaprowadzić szkraba do wymienionych specjalistów.
W jaki sposób konkretnie wygląda leczenie podniebienia gotyckiego? U logopedy odbywa się ono poprzez wykonywanie specjalnych ćwiczeń usprawniających pionowe ruchy języka (na przykład unoszenie języka do wałka dziąsłowego). Laryngolog może z kolei zalecić określone ćwiczenia oddechowe, które umożliwią pacjentowi właściwe połykanie, oraz przyswoją nawyk prawidłowego oddychania przez nos.
Kiedy należy założyć aparat?
Jak wspomniano wcześniej, osoba cierpiąca na podniebienie gotyckie powinna się również znajdować pod stałą opieką ortodonty. Ważne, by lekarz ten miał możliwość kontrolowania zgryzu pacjenta; nadzorowania, czy problemy z podniebieniem nie wpływają negatywnie na ułożenie zębów. W przypadku zaawansowanych kłopotów z podniebieniem gotyckim, specjalista może zadecydować o zastosowaniu specjalnego aparatu na podniebienie, którego celem będzie rozszerzenie naszej szczęki.
Czasem, gdy aparat zakłada się osobie dorosłej, same „druty” niestety jednak nie wystarczają – poszerzanie szczęki pacjentów pełnoletnich wymaga bowiem użycia większej siły. W takim wypadku ortodonta najczęściej podejmuje współpracę z chirurgiem, przy pomocy którego przeprowadzona zostaje operacja „dystrakcji szczęki”, a zatem poszerzenia kości podniebiennych i tym samym stworzenia odpowiednich warunków zwarciowych między łukami zębowymi.
Jakie skutki może nieść za sobą nieleczenie podniebienia gotyckiego?
Podniebieniu gotyckiemu nie towarzyszy żaden ból, jednak nieleczone może mieć dla nas wiele przykrych konsekwencji, utrudniających codzienne funkcjonowanie; już wcześniej wspomniano tu o problemach z oddychaniem, żuciem, gryzieniem, czy połykaniem, a także wadach zgryzu i wymowy, które z czasem mogą się tylko pogłębiać.
Właśnie z uwagi na ten fakt bardzo istotnym jest, byśmy jak najszybciej podjęli leczenie; proponowane przez lekarzy specjalistów metody mogą bowiem sprawić, że nasze życie z podniebieniem gotyckim będzie w pełni normalne i komfortowe.
