Pasta do zębów dla dziecka – czy powinna zawierać fluor?

Rodzice chcą, by ich dzieci kompleksowo dbały o higienę jamy ustnej. Obejmuje ona zarówno zakup odpowiedniej szczoteczki do zębów, pasty jak i częste wizyty u stomatologa. Jeżeli chodzi o pasty do zębów – nie ma oczywistego wyboru. Sklepowe półki uginają się pod ciężarem różnokolorowych smakowych produktów, przeznaczonych dla dzieci. Należy jednak pamiętać, że pasty te różnią się także składem. Podstawowym pierwiastkiem, który możemy w nich znaleźć jest fluor – wokół którego narosło już wiele mitów. Czy pasta do zębów dla dzieci powinna zawierać w składzie ten pierwiastek?
Fluor – naturalny składnik, którego działanie potwierdzone jest naukowo
Fluor to pierwiastek chemiczny, który występuje w naturze – w pożywieniu możemy znaleźć go np. w rybach, serach cheddar, herbacie czy wodzie. Jego działanie jest wielokierunkowe. Podstawowe zadania fluoru to:
- wbudowywanie się w strukturę zęba, by uodparniać go na ataki bakterii próchnicowych,
- zmniejszanie zdolności mikroorganizmów w płytce nazębnej do metabolizowania cukrów – czyli minimalizowanie ilości wydzielanych kwasów,
- ułatwianie remineralizacji szkliwa.
Opisane działanie fluoru jest potwierdzone naukowo ponad setką badań, w tym organizacji non-profit Cochrane Collaboration. Dlatego też, pasty z tym pierwiastkiem w składzie są zalecane przez Światową Federację Dentystyczną (FDI). Według wielu badań (m. in. Członków Committee to Coordinate Environmental Health and Related Programs i National Cancer Institute), fluor nie powoduje raka kości, nie sprawia, że ryzyko zachorowania na inną chorobę nowotworową zwiększa się. Jego stosowanie nie powoduje także obniżenia poziomu IQ. Nie ma naukowych dowodów na to, że fluor negatywnie wpływa na zdolność rozrodczą.
Odpowiednia dawka
Aby fluor mógł skutecznie chronić zęby przed próchnicą, musi być podawany w odpowiednich dawkach. Najefektywniej działają produkty, zawierające co najmniej 1000 ppm fluoru – i takie pasty poleca się dzieciom.
Fluor można jednak także przedawkować – wtedy może rozwinąć się choroba zwana fluorozą. Pojawia się, gdy dziecko jednorazowo spożyje dużą dawkę fluoru (np. gdy trzyletni maluch zje około 75ml pasty z fluorem o stężeniu 1000 ppm w składzie). Można na nią zachorować także wskutek przyjmowania związków fluoru przez długi okres w czasie tworzenia się zawiązków zębów. Problem ten dotyczy dzieci suplementujących fluor, spożywających fluorowaną wodę.
Dlatego też zawartość fluoru w paście nie powinna przekraczać zalecanego stężenia (np. dla dzieci do 6 roku życia to 1000 ppm, a dopiero po ukończeniu tego wieku zwiększa się ilość fluoru w składzie do 1450 ppm). Poza wiekiem, kupując pastę do zębów z fluorem należy zwrócić uwagę na:
- ryzyko próchnicy,
- dostarczanie tego pierwiastka z innych źródeł,
- sztuczne fluorowanie zębów.
Aby zapobiec fluorozie, przechowuj pastę do zębów poza zasięgiem dziecka. Wprowadź produkt fluoryzowany dopiero, gdy maluch nauczy się poprawnie odpluwać. Kontroluj także ilość pasty nakładaną na szczoteczkę. Preparaty z fluorem (tabletki, kropelki) podawaj natomiast jedynie na wyraźne zalecenie lekarza.
Odpowiednio stosowany fluor jest bezpieczny dla dzieci
Pasty do zębów z fluorem stosowane pod nadzorem rodziców i odpowiednio dobrane do potrzeb dziecka – są dla niego bezpieczne. Jeżeli pamiętamy, by maluch nie przekraczał dziennych dopuszczalnych dawek spożycia tego pierwiastka – nic mu nie grozi. Zęby i tak należy szczotkować pod kontrolą rodzica do 6 – 7 roku życia.
Właściwie stosowany fluor pozytywnie wpływa na zdrowie zębów i może nawet zatrzymać zmiany próchnicowe na wczesnym etapie rozwoju. Dlatego też znajduje się w większości past do zębów, jest zalecany przez Światową Organizację Zdrowia i Światową Organizację Dentystyczną – i nie należy go unikać. Warto też sprawdzić pasty do zębów bez fluoru.