Płynne szkliwo
Zanim przejdziemy do tematu tego artykułu jakim jest płynne szkliwo, pragniemy skupić się na tym czym jest szkliwo w ogóle. Słyszymy o nim w reklamach past do zębów i podczas wizyt u stomatologa, ale mało kto zdaje sobie sprawę z tego czym naprawdę jest szkliwo. Wiedza ta jest nam niezwykle potrzebna do tego, by dobrze się o nie zatroszczyć. Często przy dbaniu o higienę jamy ustnej popełniamy różne błędy, których można uniknąć, jeśli tylko odpowiednio do niej podejdziemy. Musimy mieć pewne zaplecze, które pozwoli to zrobić.
Szkliwo – podstawowe informacje
Musimy wiedzieć, że szkliwo jest najtwardszą tkanką naszego organizmu. Podstawową jego funkcją jest ochrona naszych zębów zarówno przed uszkodzeniami mechanicznymi, zmianami termicznymi, jak i bakteriami. Wykonuje ją przez kilkadziesiąt lat, czyli przez bardzo długi okres czasu. Musimy jednak odpowiednio o nie zadbać, by było w tej roli skuteczne. Należy mieć świadomość, że szkliwo nie odrasta. Oznacza to, że raz utracone, nie wróci do nas, nawet jeśli będziemy się o to bardzo starać.
By uświadomić sobie jak ważne jest szkliwo, powinniśmy przypomnieć sobie, w jaki sposób zbudowany jest ząb. Składa się on z korony, czyli tej części, która wystaje na powierzchnię, oraz korzenia, który jest umieszczony w zębodole. Nie widzimy go, gdyż pozostaje ukryty. Koronę i korzeń zęba rozgranicza szyjka zęba. W koronie znajdziemy komorę zęba. To właśnie ona w korzeniu przechodzi w kanał. Jak już pisaliśmy, szkliwo jest tkanką twardą. Okrywa ono inną tkankę twardą zęba, czyli zębinę. Ta znajduje się na wystającej części zęba, czyli w koronie. Zębina korzenia również jest chroniona przez tak zwany cement. Należy zaznaczyć, że komora i kanał korzeniowy wypełnione są miazgą.
Szkliwo – budowa
Jak już pisaliśmy, szkliwo pokrywa zębinę, która znajduje się w koronie zęba. Ma około 2 milimetrów grubości. Co do składu, to w 98% jest złożone ze składników nieorganicznych. Jest niezwykle twarde dzięki temu, że zawiera fosforan wapnia w formie kryształów dwuhydroksyapatytu. Z kolei pozostała część szkliwa to różne substancje organiczne oraz woda. Szkliwo kształtuje się w procesie odontogenezy. Tak nazywamy proces rozwoju zębów. Trwa on wiele lat. Podczas tego procesu szkliwo wytwarzają komórki nabłonkowe szkliwotwórcze, tak zwane ameloblasty (enameloblasty, adamantoblasty). Warto zaznaczyć, że to one określają ostateczny kształt zęba. Podstawowy kształt zęba zależy od zębiny.
Dopiero co wyrżnięty ząb ma szkliwo pokryte oszkliwem, czyli cieniutką błoną o grubości zaledwie 1 mikrometra. Oszkliwo bardzo łatwo ściera się przez żucie przez co szybko je tracimy. Kiedy ząb się już pojawi, szkliwo przestaje się tworzyć. Wtedy też traci zdolność do regeneracji. Warto zaznaczyć, że zdrowa osoba nie będzie w stanie powiedzieć gdzie zaczyna się, a gdzie kończy jej szkliwo. Wynika to z tego, że zdrowe szkliwo jest bezbarwne, niemalże przejrzyste.
Szkliwo – funkcje
Wspomnieliśmy o tym, że szkliwo ma właściwie jedną funkcję. Jest nią ochrona zębów. Prezd czym zatem je chroni? Przed:
- uszkodzeniami mechanicznymi
- bakteriami
- czynnikami termicznymi
- czynnikami chemicznymi
- ścieraniem się zęba przez żucie i miażdżenie pokarmu
- przebarwieniami.
Szkliwo – ubytki
Niestety w wyniku naszej działalności i nieumiejętnego obchodzenia się ze szkliwem, możemy doprowadzić do jego uszkodzenia. Jeśli takie zajdzie, powinniśmy spodziewać się, że w niedługim czasie pojawi się u nas próchnica, stany zapalne dziąseł oraz ich krwawienie. Wynika to z tego, że niezabezpieczone szkliwem zęby stają się nadwrażliwe i osłabione, co sprawia, ze bakterie z łatwością je atakują. Dodatkowo braki w szkliwie stają się powodem żółknienia zębów. Jest to dość nieestetyczny widok.
Szkliwo – dbanie o nie
Nie odkryjemy Ameryki, kiedy powiemy, że podstawą dbania o to, by nasze szkliwo pozostało zdrowe jest odpowiednia higiena jamy ustnej. Należy przede wszystkim regularnie i dokładnie myć zęby. Jeśli zależy nam na tym, by zrobić coś więcej, możemy ograniczyć spożywanie słodyczy i napojów gazowanych. Warto także jeść produkty, które są bogate w wapń, gdyż poprawiają kondycję zębów. Nie inaczej ma się sprawa z dostarczaniem witaminy D. Musimy uświadomić sobie przede wszystkim to, że szkliwo się nie regeneruje. Mamy jedno na całe życie. Z tego powodu należy o nie szczególnie dbać.
Płynne szkliwo – nadzieja współczesnej stomatologii
Obecnie leczenie dentystyczne skupia się na tym, by pacjent jak najdłużej zachował swoje zdrowe zęby, co zapewnia większy komfort życia i atrakcyjność. Szkliwo jest, jak już pisaliśmy, bardzo ważne do tego, by zęby pozostały w dobrej kondycji. Do tej pory wzmacnianie zębów, czyli ochrona szkliwa odbywało się poprzez stosowanie preparatów zawierających głównie fluorki. Zasada ich działania była prosta, głównie ograniczały proces rozpuszczania apatytu. W tym miejscu pewnie wiele osób się zdziwi, bo dotychczas myślały, że odbywa się to przez mineralizację prowadzącą do krystalizacji apatytu lub odnowy utraconych związków mineralnych. Warto zaznaczyć, że zębina w przeciwieństwie do szkliwa może być odbudowana samoczynnie. Jednak nowa tkanka narasta jedynie w kierunku miazgi. Jeśli powstaną jakieś uszkodzenia tej części zęba, można zastosować jedynie materiały alloplastyczne lub materiały naturalnie występujące w ślinie, gdyż tylko one odbudują tkankę. I w tym właśnie miejscu dochodzimy substancji, które odbudowują w warunkach fizjologicznych szkliwo. Nazywa się je „płynnym szkliwem”.
Płynne szkliwo – najpopularniejsze produkty
To pasta do zębów, którą należy stosować miejscowo. Jej głównym składnikiem jest Recaldent® (CPP-ACP). Doskonale sprawdza się do przywracania równowagi mineralnej w jamie ustnej, przywracania zębom ich naturalnego odcieniu bieli, a także ochrony przed bakteriami i wywoływaną przez nie próchnicą. Warto wiedzieć, ze substancja ta jest pochodną kazeiny, czyli białka mleka. Działanie pasty skupia się na tym, by wspierać remineralizację szkliwa, a także hamować jego demineralizację. Dzięki stosowaniu GC Tooth Mousse można dostarczyć sobie jonów wapniowych i fosforanowych bezpośrednio na powierzchnię zęba. Warto zaznaczyć, że produkt ten nie zawiera ani cukru, ani fluoru. Pastę można nabyć w pięciu smakach: tutti-frutti, miętowym, waniliowym, melonowym i truskawkowym, co sprawia, że każdy znajdzie taki, który mu najbardziej odpowiada.
ApaCare
To produkt, który zawiera nanohydroksyapatyt. To właśnie on tworzy ochronną warstwę szkliwa, gdyż substancja ta wbudowuje się w nie. Zapewnia to zębom gładkość i przywraca ich naturalny kolor. Ponadto, nanohydroksyapatyt zmniejsza nadwrażliwość zębów, zapobiega próchnicy i parodontozie. Dzięki procesowi wbudowywania substancji w szkliwo zębów, zachodzi proces remineralizacji. Warto zaznaczyć, że nanohydroksyapatyt jest nietoksyczny, co sprawia, że nie powoduje odpowiedzi zapalnej czy immunologicznej. Możemy to tłumaczyć w ten sposób, że w przeciwieństwie do fluoru, zęby rozpoznają go jako coś zbliżonego do hydroksyapatytu, który znajduje się w nich naturalnie.