Płyn do płukania ust – rodzaje i stosowanie

Płyn do płukania jamy ustnej to jeden z podstawowych akcesoriów, które powinny być częścią codziennego szczotkowania, stanowiąc jego zwieńczenie. Sama szczoteczka nie jest bowiem w stanie usunąć wszystkich bakterii z jamy ustnej, a jedynie ich część. Tymczasem płyny do płukania, zwane też płukankami, usuwają do 99% bakterii.

Działanie płynu do płukania ust

Nie myślcie sobie jednak, że płyn do płukania ust kompletnie usunie nam wszystkie bakterie, zastępując szczotkowanie. W dzisiejszych czasach nie ma po prostu alternatywy dla codziennego szczotkowania. Możemy je uprościć, wykorzystując szczoteczki soniczne i ultradźwiękowe, lecz nie uwolnimy się od konieczności samego mycia zębów. Tylko coś tak inwazyjnego jak szczoteczka jest bowiem w stanie zmiękczyć płytkę nazębną i zetrzeć ją ze szkliwa zębów. Płyn do płukania ust służy jedynie do usunięcia niewidocznych bakteryjnych smug, które mogły pozostać na zębach po tym procesie.

Co więcej, płyn do płukania ust, dzięki swej konsystencji, może oczyszczać też przestrzenie międzyzębowe, do których szczoteczki nie mogą się dostać. Szczoteczka soniczna oraz jednopęczkowe szczoteczki manualne stanowią tu pewien wyjątek, lecz ta pierwsza jest bardzo droga, zaś szczoteczka międzyzębowa to bardziej jednorazowe rozwiązanie, na które wielu z nas nie będzie chcieć wydawać pieniędzy.

Prawidłowe płukanie jamy ustnej

Prawidłowe mycie zębów powinno więc wyglądać następująco. Pierwszym, opcjonalnym, krokiem jest przepłukanie jamy ustnej wodą. Wielu z nas tego nie robi, a chociaż nie jest to konieczność, tak woda zmiękcza samą płytkę i sprawia, że szczoteczce łatwiej będzie ją usunąć. Potem możemy wyszczotkować zęby. Następnie przychodzi kolej na oczyszczenie przestrzeni międzyzębowych, do czego posłużyć nam powinna nić dentystyczna lub irygator dentystyczny. Na koniec powinniśmy przepłukać jamę ustną właśnie płynem do płukania.

Jeżeli planujecie połączyć wykorzystanie irygatora z przepłukaniem jamy ustnej płynem, to czeka na was przysłowiowy kubeł zimnej wody. Irygator łatwo jest bowiem zapchać i zepsuć w taki sposób, ponieważ, w przeciwieństwie do wody, płyny do płukania zawierają substancje smakowe i inne składniki, które czynią je gęstszymi. My sami może i tego nie poczujemy płucząc jamę ustną, lecz dysza irygatora już tak. Ponadto, płyn do płukania jamy ustnej potrzebuje czasu, aby w pełni spełnić swoje zadanie – dlatego trzymamy go w ustach 30-60 sekund, zależnie od zaleceń i typu płynu. Silniejsze płukanki na ogół trzymane są w ustach krócej, ze względu na swoje intensywniejsze działanie. Tymczasem irygator będzie wystrzeliwać płyn na powierzchnię zębów, przez co jego składniki aktywne nie będą nawet w stanie w pełni wykorzystać swoich właściwości. Kolejną kwestią są koszty – do napełnienia zbiornika wykorzystamy zapewne całą butelkę płynu, więc taka codzienna irygacja sprawi, że nie tylko bakterie, ale i my sami poczujemy się spłukani.

Oczywiście, same płyny do płukania jamy ustnej nie sprowadzają się tylko i wyłącznie do mocno odświeżającego Listerine, którego znamy z reklam. W tym artykule, dowiecie się, jakie płyny do płukania jamy ustnej możemy znaleźć na rynku. Być może znajdziecie pośród nich coś dla siebie?

Przeciwpróchniczy płyn do płukania ust

Wybór takiego płynu do płukania ust powinien być uzależniony od naszych własnych potrzeb i stanu zdrowia naszej jamy ustnej. A ponieważ problemy z próchnicą są dolegliwością powszechnie spotykaną, nasze małe zestawienie rozpoczniemy właśnie od płynów należących do tej właśnie kategorii.

Jeśli nasza dieta obfituje w napoje gazowane lub słodycze, zaś my nie dostarczamy naszemu organizmowi dość fluorku, bardzo prawdopodobny jest fakt, że równowaga flory bakteryjnej jamy ustnej została dość mocno zaburzona. Wówczas to możemy tylko czekać, aż na którymś z naszych zębów zaczną pojawiać się czarne punkty, które stopniowo będą się powiększać, zaś my zaczniemy czuć narastający dyskomfort podczas jedzenia lub oddychania przez usta w zimne dni.

Tutaj pomóc nam może zapobiegawcza płukanka o specjalnym składzie, mającym na celu zabicie bakterii i ochronę zębów i dziąseł przed mikroorganizmami, odpowiedzialnymi za niekorzystny stan naszej jamy ustnej. Preparaty te zawierają duże stężenie fluoru w swoim składzie, co pozwala na wzmocnienie szkliwa. Do produktów tego typu zaliczamy Colgate Duraphat, zielony Elgydium lub Elmex Przeciwko Próchnicy.

Czasem jest jednak tak, że nasze szkliwo zdążyło już doznać pewnych urazów, co doprowadziło do niewielkich ubytków w jego powierzchni, jak mikroskopijnych pęknięć, przez które nasze zęby tracą swoją gładkość. Oczywiście, niekoniecznie musi być to wina próchnicy. Mikrourazy są bowiem następstwem urazów lub erozji szkliwa spowodowanej kwasami z wymiocin lub cytrusów. Szkliwo, po kontakcie z takimi kwasami, traci swoją ochronną powłokę na około pół godziny, dlatego też nie powinniśmy szczotkować zębów zaraz po ataku nudności lub spożyciu napoju cytrynowego.

Aby poradzić sobie z tego typu uszkodzeniami, opracowano płyny do płukania ust remineralizujące, czyli wzmacniające, szkliwo. Zawarte w nich składniki nie wypełnią nam co prawda dużej dziury w zębie, lecz mikroubytki mogą w ten sposób zostać naprawione bez udziału dentysty. Do produktów tego typu zaliczamy płyn ApaCare, SPLAT Biocalcium oraz włoski Biorepair, wykorzystujący system Microrepair.

Płyny do płukania ust z nadwrażliwością zębów

Nadwrażliwość zębów to drugi, tuż obok próchnicy, najczęstszy problem, z którym boryka się współczesne społeczeństwo. Jej powodów jest wiele. Może być ona spowodowana odsłonięciem się szyjek zębowych, zarówno z powodu zaawansowanej choroby dziąseł, jak i podeszłego wieku. Inną popularną przyczyną jest bruksizm, czyli patologiczne zgrzytanie zębami, zwłaszcza nieświadomie, podczas snu. Winne są też preparaty o wysokim RDA, czyli ścieralności szkliwa, na przykład pasty wybielające, z których korzystamy dłużej, niż zalecane dwa tygodnie.

Na szczęście, chociaż przyczyn jest wiele, tak efekt końcowy jest na tyle liniowy w swej naturze, że opracowanie płynów na nadwrażliwość zębów nie stanowiła dla badaczy większego problemu. Ich główną cechą jest to, że zamykają one kanaliki zębowe, w których znajdują się końcówki nerwowe. To właśnie z ich powodu odczuwamy tak duży dyskomfort, związany z nadwrażliwością. Do zatkania kanałów najczęściej wykorzystuje się jony potasu oraz fluor i wapń, które jednocześnie wzmacniają szkliwo, zaś po dłuższym stosowaniu, zamykają kanały na zauważalnie dłuższy okres czasu.

Jakie płyny do płukania ust z tej kategorii rekomendujemy? Przede wszystkim Elmex SENSITIVE PLUS, Ecodenta i DESENSIN Repair. W pierwszym z nich znajdziemy fluorek potasu i aminofluorek, które skutecznie niwelują ból związany z nadwrażliwością. Ecodenta, jak sama nazwa wskazuje, opiera swoje działanie na naturalnych ziołowych ekstraktach, z dodatkiem chlorku strontu. Z kolei DESENSIN Repair nie tylko blokuje, ale też leczy szkliwo zęba.

Płyn do płukania dla wrażliwych dziąseł

Afty i dziąsła ze stanem zapalnym lub tendencją do krwawienia podczas szczotkowania to kolejny popularny problem, którego objawy możemy złagodzić, stosując odpowiedni płyn do płukania jamy ustnej. A ponieważ w przypadku problemów z delikatną tkanką dziąseł oraz warg lub błony śluzowej najczęściej winne są właśnie bakterie, płyny do płukania ust tego typu charakteryzują się silnymi właściwościami antybakteryjnymi i antyseptycznymi.

Z tego też powodu, płyny do płukania ust są również rekomendowane ludziom po przebytych zabiegach chirurgii stomatologicznej, ponieważ koją rany i wspomagają ich gojenie się. Najbardziej popularnymi produktami są tu płyny Curasept z chlorheksydyną oraz naturalny ALFA SCALING. Dla schorzeń dziąseł i stanów zapalnych rekomendujemy też VITIS Gingival oraz SPLAT Active.

Wybielające płyny do płukania ust

Jak najbardziej! Płyny do płukania ust wybielające nie są niczym niezwykłym, aczkolwiek należy pamiętać, że stosujemy je jako suplement past wybielających, mający na celu zwiększenie ich efektywności. Same z siebie raczej nie przyniosą nam szybkiego, zauważalnego efektu. Podobnie jak sama pasta wybielająca, także i ten typ płukanek został opracowany w taki sposób, aby jak najskuteczniej usuwać barwiący osad przylegający do powierzchni zębów.

Płyny do płukania ust tego typu można też stosować po zakończonym wybielaniu, chociażby w gabinecie dentystycznym. Pozwolą nam one cieszyć się nowym, białym kolorem zębów jeszcze dłużej. Warta polecenia jest u płukanka BlanX White Shock, należąca do linii produktów, wykorzystujących nowatorski składnik aktywny, zwany Actilux. Wytwarza on specjalną powłokę ochronną na zębach, która staje się efektywniejsza pod wpływem światła. Dzięki temu, nasze zęby staną się bielsze i piękniejsze z każdym wypowiedzianym słowem oraz uśmiechem. Jeśli preferujemy jednak bardziej tradycyjne metody, polecić można VITIS Whitening z fluorem i hydroksyapatytem dla dodatkowej ochrony oraz SPLAT White Plus, który przeciwdziała dodatkowo nadwrażliwości zębów i budowaniu się próchnicy na ich powierzchni.

Płyn do płukania ust z aparatem ortodontycznym

Jeśli nosimy stały aparat nazębny, z pewnością zauważyliśmy już, że szczotkowanie zębów stało się kompletnie inną czynnością, wymagającą od nas większej ostrożności oraz innych typów szczoteczek. Największym wyzwaniem jest tu oczyszczenie miejsc, znajdujących się tuż obok klamr aparatu. Nie możemy jednak po prostu odpuścić sobie tych rejonów naszych zębów, ponieważ osiadające na aparacie nieczystości również są pełne bakterii, które mogą przejść na szkliwo. Kolejnym problemem jest to, że druciana konstrukcja aparatu może podrażnić błonę śluzową, zwłaszcza na samym początku korzystania z niego.

Dlatego też od płynu do płukania ust ortodontycznego oczekuje się możliwości poradzenia sobie z każdym z takich problemów. Warte polecenia są tu płyny do płukania ust Ortho Salvia Dental, gdzie znaleźć możemy zarówno płyn do stosowania w dzień, jak i na noc, a także płukankę przygotowaną na samo zdjęcie aparatu. Wart rekomendacji jest też płyn do płukania ust OrthoKIN, w składzie którego znajdziemy Ksylitol (naturalny cukier o silnym działaniu bakteriobójczym), fluorek wzmacniający szkliwo oraz chlorek cetylopirydyny, który działa antyseptycznie przeciwko podrażnieniom i stanom zapalnym. Na podrażnioną błonę śluzową polecamy też płyn do płukania ust GUM Butler Ortho, który łagodzi ból i przyspiesza gojenie się ran za pomocą witaminy E oraz naturalnego ekstraktu z aloesu.

Płyn do płukania ust na nieświeży oddech

W negatywnym znaczeniu tego sformułowania, oczywiście? Na takie nieszczęśliwe okazje przygotowano szeroką gamę płynów do płukania ust, ponieważ nieświeży oddech ma kilka przyczyn, które często nie są ze sobą powiązane. Czasem może być to problem z jelitami, a czasem psujące się zęby. Halitoza, bo tak nazywamy problem nieświeżego oddechu, opiera się na związkach lotnych siarki, które wydychane przez nas, są właśnie powodem brzydkiego zapachu z ust.

Aby móc poradzić sobie z takimi związkami, producenci płynów do płukania ust sięgają najczęściej po chlorheksydynę, chlorek cetyopirydyny, jony cynku, wyciągi i olejki pochodzenia roślinnego oraz substancje antyseptyczne. Polecane przez nas płyny to SPLAT Ultracomplex, zawierający w sobie enzymy antybakteryjne pochodzenia naturalnego, ekstrakty i olejki roślinne oraz cynk, Halita, o silnym działaniu bakteriobójczym, Air-Lift Mouthwash z naturalnym składem oraz L’Angelica od BlanX, która swoje naturalne wyciągi łączy z przeciwbakteryjnym działaniem chlorheksydyny.

Płyny do płukania na suchość w jamie ustnej

Suchość jamy ustnej nie jest niczym dobrym – możemy odczuwać ból i pieczenie, zaś pozbawione wystarczającej ilości śliny wnętrze jamy ustnej staje się idealnym środowiskiem dla bakterii. Dlatego też przeciwdziałający takiej dolegliwości płyn powinien charakteryzować się nie tylko możliwością otoczenia błony śluzowej ochronną barierą, ale też działaniem nawilżającym, które pobudzi nasze ślinianki do produkcji odpowiedniej ilości śliny.

Z tego typu płynów do płukania ust, polecamy szczególnie XEROSTOM, który trzykrotnie zwiększa przypływ śliny, a także działa kojąco, zapobiega próchnicy i gasi uczucie pragnienia. Inną bardzo dobrą opcją jest płyn ORAL7, który zastępuje nieobecną ślinę pod katem działania nawilżającego i przeciwbakteryjnego. Warto jest też sprawdzić płyn XEROS, który chroni błonę śluzową i zęby, gwarantując przy tym długotrwałe nawilżenie.

Jak zatem widzicie, nie istnieje płukanka na wszystko, lecz jeśli zmagamy się z konkretnym schorzeniem jamy ustnej, bez trudu uda nam się znaleźć na nie płyn do płukania ust, który złagodzi jego objawy i pomoże nam utrzymać nasze dziąsła i zęby w odpowiednim stanie. Płukanki nie służą bowiem tylko i wyłącznie do odświeżania oddechu!