Wady zgryzu to jedno z bardzo powszechnych schorzeÅ„. Dotyczy ono okoÅ‚o 60% osób i wiąże siÄ™ z wieloma nieprzyjemnymi konsekwencjami. Jak poradzić sobie z takim problemem? Należy skorzystać z dobrodziejstw leczenia ortodontycznego. Aparaty ortodontyczne pomagajÄ… skorygować takie wady, jak stÅ‚oczenia zÄ™bów, cofniÄ™cia żuchwy czy duże szpary miÄ™dzyzÄ™bowe. Choć ich noszenie jest w dzisiejszych czasach caÅ‚kiem modne – jest także kosztowne i niekomfortowe. Jakie sÄ… rodzaje aparatów ortodontycznych i jakÄ… rolÄ™ majÄ… speÅ‚niać w naszej jamie ustnej?
Rola aparatu ortodontycznego
Do podstawowych ról aparatów ortodontycznych zaliczają się:
- korygowanie wad zgryzu,
- wyleczenie wad szczękowo-twarzowych,
- zabezpieczenie zębów przed próchnicą i chorobami przyzębia,
- poprawienie samooceny pacjenta,
- wyleczenie wad wymowy.
Noszenie aparatu skutkuje koniecznością częstych wizyt u ortodonty, który kontroluje w jakim stanie jest nasz zgryz. Wiąże się także z większym ryzykiem próchnicy i demineralizacji szkliwa.
Przeciwwskazania do noszenia aparatu ortodontycznego
Niestety – nie u każdego można zastosować leczenie zgryzu. Do najczęściej wystÄ™pujÄ…cych przeciwwskazaÅ„ zaliczajÄ… siÄ™:
- choroby miazgi zęba,
- choroby przyzębia,
- choroby tkanek otaczajÄ…cych zÄ…b,
- uczulenie na składniki stopu metalu,
- ubytki, nieszczelne wypełnienia, które należy przed założeniem aparatu wyleczyć,
- niektóre choroby, takie jak cukrzyca, białaczka, osteoporoza.
Rodzaje aparatów ortodontycznych
Aparat ruchomy
Jest on dedykowany głównie dzieciom w grupie wiekowej od 8 do 12 lat. Takie aparaty składają się z akrylowej płytki w wybranej przez malucha kolorystyce, drucianych pętli które zostają dopasowane przez ortodontę do zębów, klamer i w niektórych sytuacjach sprężyn, śrub. Aparat ruchomy noszony jest zgodnie ze wskazaniami lekarza, zazwyczaj około kilkunastu godzin dziennie. Samo leczenie może trwać kilka, nawet kilkanaście lat, a jego skuteczność uzależniona jest głównie od regularności noszenia aparatu.
Wskazania do noszenia aparatu wyjmowanego to między innymi:
- asymetria w rysach twarzy,
- cofnięta bądź wysunięta broda,
- szpary między zębami,
- wady wymowy,
- ciÄ…gle otwarta buzia.
Aparat stały
Aparat staÅ‚y zakÅ‚ada siÄ™ zazwyczaj dopiero w chwili, kiedy pacjent ma wszystkie staÅ‚e zÄ™by – dedykowany jest wiÄ™c głównie mÅ‚odzieży i osobom dorosÅ‚ym. Choć zÄ™by można wyprostować w każdym wieku należy pamiÄ™tać, że z upÅ‚ywem czasu tkanka kostna staje siÄ™ twardsza – wady zgryzu jest wiÄ™c trudniej wyleczyć i jest to bardziej bolesne. Aparat staÅ‚y skÅ‚ada siÄ™ z przyklejanych do zÄ™bów zamków (metalowych bÄ…dź kosmetycznych), Å‚uków i ligatur (gumek, elementów, które wymienia siÄ™ przy każdej wizycie u ortodonty) i mocujÄ…cych pierÅ›cieni. Może być wykonany np. z metalu, porcelany bÄ…dź akrylu. U niektórych pacjentów dodatkowymi elementami aparatu mogÄ… być Å‚uki podniebienne, Å›ruby bÄ…dź sprężyny. Czas prostowania zgryzu w tym wypadku to zazwyczaj ok. 2 – 3 lata.
Przygotowanie do założenia aparatu
Pierwszym krokiem jest dokÅ‚adne oczyszczenie zÄ™bów oraz wyleczenie wszystkich ubytków. NastÄ™pnie wykonuje siÄ™ zdjÄ™cie rentgenowskie. Później specjalista pobiera wycisk ortodontyczny – odcisk zÄ™bów, szczÄ™ki i żuchwy. Po analizie przeprowadzonych badaÅ„, ortodonta wybiera najlepszÄ… metodÄ™ leczenia oraz dobiera aparat ortodontyczny.
Nie tylko aparat
Leczenie ortodontyczne pomaga nam też pozbyć się bruksizmu, czyli zgrzytania zębami. Schorzenie to jest często niewykrywalne przez nas samych, ponieważ patologiczne ruchy szczęki mają miejsce na ogół wtedy, gdy śpimy. Jak może nam więc pomóc ortodonta? Za pomocą specjalnej szyny, zwanej relaksacyjną. Po założeniu jej na zęby każdej nocy, uchronimy je przed uszkodzeniami, spowodowanymi zgrzytaniem.
Istnieją też inne typy szyn, dzięki którym możliwe jest leczenie objawów szczękościsku. Zakładane na około 8 godzin dziennie, pozwalają nam one na rozluźnienie napiętych mięśni oraz zaprzestanie zaciskania zębów. W ten sposób przestajemy też odczuwać ból, zaś same więzadła mięśni skroniowo-żuchwowych zostają rozkurczone.
Jak widać, u każdej osoby aparat ortodontyczny musi być dopasowywany indywidualnie. Jego noszenie, choć prowadzić ma do wymarzonych prostych zÄ™bów, jest zawsze bolesne i w przypadku aparatu staÅ‚ego – utrudnia prawidÅ‚owÄ… higienÄ™ zÄ™bów. Dlatego też podczas prostowania zgryzu należy zgÅ‚aszać każdÄ… wÄ…tpliwość specjaliÅ›cie i szczególnie dokÅ‚adnie dbać o swoje uzÄ™bienie.
Jestem na 3 roku stomatologii na jednej z polskich uczelni medycznych. Poszłam w ślady rodziców, którzy nauczyli mnie, jak odpowiednio dbać o higienę jamy ustnej. Udzielam się na tym blogu, gdyż sądzę, że mogę pomóc w dostarczeniu rzetelnych informacji na tematy związane z tematyką zdrowia zębów i dziąseł. Uważam, że zawsze warto zdobywać nowe informacje o znanych nam dobrze rzeczach.
